پوشیدن عمامه و عبا بخشی از سنت پیامبر و امامان معصوم (علیهم السلام) است. این نوع پوشش خصوصاً عمامه، همیشه به عنوان یک لباس اسلامی مطرح بوده است و امروزه بهمثابه نمادی از صنف روحانیت، نشانه و امری معنادار از کرامت و تشخّص عالمان دینی است.
ازاین رو روحانیون با پوشیدن این لباس در جامعه، تصورهای قالبی متفاوتی را نسبت به خود برمیانگیزانند. در این میان همسران روحانی با حضور در جامعه و تعامل با افراد مختلف، متوجه نگرشهای متفاوت مردم نسبت به نقش خاص و لباس متمایز آنان میشوند. این امر موجب میشود که به ارزیابی کارایی نقش، جایگاه اجتماعی خود و همسرانشان بپردازند.
نقش متصور شده از نگاه خانواده و اطرافیان، در پذیرش و درک جایگاه همسر و به دنبال آن در شکلگیری شناخت، احساس و تمایل رفتار آنان نسبت به لباس روحانیت تأثیرگذار خواهد بود. در این پژوهش به منظور بررسی عوامل زمینهساز اجتماعی در شکلگیری نگرش همسران طلبه نسبت به لباس روحانیت از روش کیفی نظریه زمینهای استفاده شده است.
یافتههای پژوهش حاکی از آن است که خانواده مهمترین عامل ایجادی و تأثیرگذار در نگرش همسران طلاب نسبت به روحانیت و لباس آنان است. «عوامل شناختی» در نگرش همسران طلاب نسبت به لباس روحانیت شامل «نقش استاد روحانی به عنوان دیگران مهم»، «طلبه نمادی از باورهای مذهبی» و «اعتقاد به تقدس لباس روحانیت» است. «عامل احساسی» نیز «احساس محبوبیت از تلبس» است. عواملی که در همراهی کردن همسر در تلبس تأثیرگذار است شامل «عوامل زمینهساز» و «عوامل مداخلهگر شناختی» نسبت به روحانیت و لباس آنان است.